De volledige handhaving van de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid heeft nu al impact in de zorgsector. Dat blijkt uit een peiling van NU’91 onder duizend zorgprofessionals. Gevolgen zijn een hogere werkdruk, roosters die niet meer rondkomen en een tekort aan personeel. Bovendien geeft 13% van de zzp’ers aan zelfs te stoppen met hun werk in de zorg.
De Belastingdienst is vanaf 1 januari 2025 weer volledig gaan handhaven bij organisaties die werken met zzp’ers. Uit een eerdere enquête onder 271 zorgorganisaties door RTL Nieuws bleek al dat nagenoeg alle sectoren ernstige personeelstekorten verwachtten. Uit de recente peiling van NU’91 onder zorgprofessionals blijkt dat de strengere naleving van regels voor zzp’ers nu al impact heeft. Femke Merel van Kooten, voorzitter van NU’91: “Elke zorgprofessional die de zorg verlaat is er één te veel. Dit kunnen we ons niet permitteren.” Uit de peiling blijkt dat verzorgenden en verpleegkundigen de prijs betalen van een ondoordachte aanpak.
Kwaliteit zorg onder druk
Ruim de helft van de respondenten geeft aan dat de zorg negatief wordt beïnvloed door de nieuwe naleving. Zij geven aan dat werkgevers wel zoeken naar oplossingen, zoals het inzetten van interne flexpools of het werven van meer vaste medewerkers, maar in de praktijk blijkt dit vaak niet toereikend. Dit leidt tot het structureel overvragen van zorgverleners. Daarnaast blijkt dat 60 procent van de ondervraagden de roosters niet meer kan rond krijgen. Van Kooten zegt dat het personeelstekort in de zorg de komende tien jaar kan oplopen tot 300.000. Doordat er nu minder zzp’ers kunnen worden door de handhaving op schijnzelfstandigheid, is de druk op de zorg nu al groot en krijgen veel zorgaanbieders de roosters niet vol.
Van Kooten: “Door de strengere naleving verliezen zorgorganisaties waardevolle krachten, zonder dat er een passende oplossing is. Deze ontwikkeling heeft verontrustende gevolgen voor zowel zorgverleners als patiënten. De kwaliteit van zorg staat hiermee onder druk.”
Loondienst is illusie
Volgens Van Kooten is het idee dat zzp’ers door deze maatregelen terugkeren in loondienst een illusie. “Zolang de arbeidsvoorwaarden van zorgprofessionals niet verbeteren, blijft de uitstroom uit de zorgsector doorgaan. We moeten zorgen dat werken in loondienst ook aantrekkelijker wordt”, benadrukt ze. “Dat betekent betere salarissen, meer zeggenschap en een werkomgeving waarin zorgprofessionals zich gewaardeerd voelen.”
Er heerst volgens de voorzitter van NU’91 veel onduidelijkheid over wat schijnzelfstandigheid nou eigenlijk inhoudt. Uit angst om het verkeerde te doen, zetten organisaties helemaal geen zzp’ers meer in.
Om onduidelijkheden weg te nemen, heeft de overheid een infographic gemaakt voor ondernemers en voor zzp’ers. Met behulp van de infographic kan je schijnzelfstandigheid voorkomen.
Oproep aan de overheid
NU’91 waarschuwde in december al voor de negatieve gevolgen van de strengere handhaving. De uitkomsten van deze peiling bevestigen deze zorgen. Van Kooten: “De politiek moet nu haar verantwoordelijkheid nemen. De zorgsector kampt al met enorme tekorten en het wegvallen van zzp’ers verergert deze crisis alleen maar. Wij roepen de overheid en werkgevers op om samen te werken aan een werkbare en duurzame oplossing. De zorg kan zich geen verdere uitstroom van professionals veroorloven.”
Commissiedebat Arbeidsmarkt
Op 19 december 2024 vond er een belangrijk commissiedebat plaats over de arbeidsmarkt in de zorgsector. Vanuit SPOT hadden wij ook een vraag ingestuurd: “Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat het zzp-beleid binnen de zorgsector ruimte blijft bieden voor flexibiliteit en maatwerk, zodat zelfstandigen een blijvende rol kunnen spelen in het opvangen van de personeelstekorten?” Uit het debat bleek dat de minister bereid is om te kijken naar toekomstbestendige oplossingen zoals flexpools en modern werknemerschap. SPOT had aangegeven actief te willen meewerken aan het organiseren van regionale flexpools.
Lees ook: Eigen personeel of zzp’ers: Wat is goedkoper?
Bron: NU’91