Hoe zorgen we ervoor dat VVT vol te houden is? De zorgvraag groeit en verandert, en de arbeidsmarkt is en blijft krap. Overal in het land onderkennen zorgorganisaties dat er iets moet gebeuren, zowel in het belang van de ouderen als van de medewerkers, en werken aan initiatieven voor verbetering. Zo is ook reablement in Nederland met een opmars bezig in de VVT-zorg.
Reablement gaat niet per se over zorg verlenen, maar over hulpverlenen. De hulpvraag is hier leidend, en niet het zorgaanbod van de VVT. De hulp is er altijd op gericht om ouderen te ondersteunen zodat ze zelf kunnen blijven doen wat zij waardevol vinden. Hulp is er om te zorgen dat mensen meester blijven van hun leven. In een verpleeg- of verzorgingshuis of in hun eigen huis met VVT-thuiszorg.
Denemarken
Denemarken geldt als het schoolvoorbeeld van reablement: met de oudere zelf werken aan herstel en zelfredzaamheid en zo mensen zo onafhankelijk mogelijk maken van zorg. Die benadering is er zelfs wettelijk geregeld. Met resultaat: ruim 60% procent van de Denen die thuiszorg krijgt, is na maximaal drie maanden weer zelfredzaam, blijkt uit onderzoek van adviesbureau AEF in opdracht van het ministerie van VWS.
Medewerkers van Vilans gingen op onderzoek uit en kwamen terug met 6 inspirerende inzichten:
- Reablement beschouwen als kans: Deelname is vrijwillig, en mensen met herstelpotentieel krijgen geen zorgindicatie. In de praktijk is er weinig weerstand en zijn mensen blij met de kans om aan hun zelfstandigheid te werken.
- Sluit aan bij motivatie: Intrinsieke motivatie is cruciaal voor een succesvol reablement-traject. Zorgverleners stimuleren deze motivatie door te focussen op wat voor de zorgvrager belangrijk is en waar deze naartoe wil werken.
- Geef vertrouwen: Zorgverleners die vertrouwen uitstralen en geloven in de zelfredzaamheid van mensen, helpen bij het vergroten van motivatie en zelfvertrouwen. Het is belangrijk dat dit vertrouwen oprecht en realistisch is.
- Maak doelen klein en behapbaar: Kleine, korte-termijndoelen helpen bij het regelmatig ervaren van successen, wat bijdraagt aan zelfvertrouwen en motivatie.
- Denk creatief en in oplossingen: Door buiten de standaardkaders te denken en complexe taken op te delen in behapbare stukjes, kunnen zorgverleners cliënten helpen hun doelen te bereiken.
- Doe het niet alleen, maar holistisch: Door ieders expertise te benutten, worden zowel lichamelijke als emotionele behoeften meegenomen, waardoor de hele mens wordt gezien en belangrijke signalen niet worden gemist.
“Mijn mond viel open: dit is het”, vertelde Rudi Westendorp, hoogleraar ouderengeneeskunde en voorzitter van Vereniging Reable Nederland, in een interview met Reable Nederland. In het interview haalt Westendorp ook de “smalle” en de “brede” definitie van reablement aan. “Iemand is gestruikeld en kan niet meer lopen. Door revalidatie leren wij hem weer zijn functionaliteit te herwinnen. Dat is de smalle definitie. Ja, die gaat over effectiviteit, over efficiency, over kosten besparen. Maar wat écht nieuw is, is de brede definitie. Mensen helpen de regie over hun eigen leven weer terug te winnen.”
Gedragsverandering
Reablement vereist een omslag in denken en doen binnen zorgorganisaties. Het gaat om een gedragsverandering van de hulpverleners. Het is belangrijk dat zij zich echt openstellen voor de hulpvrager. Niet het leven van ouderen overnemen waardoor ze afhankelijk worden.
In de praktijk blijkt dat reablement helpt om te realiseren wat ouderen graag willen, namelijk zelfstandig hun leven blijven leiden. Vaak leidt reablement tot:
- Afschaling van niet-passende zorgverlening
- Meer persoonlijk contact tussen hulpvrager en hulpverlener
- Beter passende hulp
- Hogere waardering van het werk door professionals
Westendorp: “We hebben de afgelopen twintig, dertig jaar in de zorg een enorme slag gemaakt in het beschrijven van de processen. Dat was aan de ene kant heel goed, die standaardisatie. Alleen: al die processen hebben de hulpverlening totaal uit handen genomen van hen om wie het gaat.”
SPOT en reablement
De achterban van SPOT bestaat uit kleinschalig georganiseerde zorgaanbieders die zorg en begeleiding bieden vanuit het perspectief van de leefwereld van degene die het betreft. Zorg waarin alle betrokkenen (zorgaanbieder, zorgprofessional, zorgvrager, mantelzorger en vrijwilliger) zich een deelnemer voelen van het geheel, met als uitgangspunt de kwaliteit van leven van de zorgbehoevende én de zorgverlener. Onze leden staan dichtbij de cliënt en zijn het gewend om de cliënt zijn regie zoveel mogelijk te laten behouden. Dit sluit nauw aan met de denkwijze van reablement.
Om die reden wil SPOT meer doen met reablement. We sporen onze regioambassadeurs aan om reablement te bespreken op de regiobijeenkomsten van SPOT. Daarnaast zijn wij achter de schermen druk bezig met iets vermakelijks waarin wij en onze gasten te ‘beluisteren’ zijn. We zouden daarom graag in gesprek gaan met een expert en ontvangen graag input van onze leden. Neem gerust contact met ons op via info@verenigingspot.nl of 035 – 542 75 17.
Bron: Reable Nederland, Vilans