Programma Wonen en Zorg voor ouderen

Wat heb je aan dit artikel?

Het programma Wonen en Zorg voor ouderen heeft tot doel om een impuls te geven aan de bouw van woningen op maat voor ouderen, waardoor er woningen vrijkomen voor andere leeftijdscategorieën. Het programma kent 3 subdoelen die in dit Kennisbankartikel worden toegelicht.

Achtergrond

Het programma Wonen en Zorg voor ouderen is onderdeel van zowel de Nationale Woon- en Bouwagenda als het programma WOZO (Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen). Het programma is op 1 januari 2023 gestart. Het doel van dit programma is om een impuls te geven aan de bouw van woningen op maat voor ouderen, waardoor er woningen vrijkomen voor andere leeftijdscategorieën. Dit doel kent de volgende subdoelen:

1. Het versnellen van woningbouw: van de 900.000 woningen die tot en met 2030 worden gebouwd, zijn minstens 290.000 woningen geschikt voor ouderen (170.000 nul-tredenwoningen, 80.000 geclusterde woonvormen en 40.000 verpleegzorgplekken (VPT));
2. Het informeren van ouderen over verhuismogelijkheden en het creëren van een verhuisimpuls;
3. Het realiseren van leefomgevingen die uitnodigen tot bewegen en ontmoeten en die zo zijn ingericht dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen.

Inzoomen op de subdoelen

Subdoel 1: Versnellen woningbouw
Belangrijk uitgangspunt bij de bouw is dat de woningen geschikt zijn voor dementerende ouderen. De focus ligtbovendien sterk op de realisatie van geclusterde woonzorgvormen, zoals hofjes. Hiervoor is een handreiking opgesteld. In de handreiking staan voorbeelden van succesvolle woningbouwprojecten, haalbaarheidsanalyses en financieringsmodellen. Enkele subsidieregelingen voor zorgaanbieders:

In september 2023 is een subsidieregeling ter stimulering van zorggeschikte woningen opengesteld. Op 1 februari 2024 waren er 28 subsidieaanvragen voor ruim 1.350 woningen ingediend.

De Stimuleringsregeling Wonen en Zorg (SWZ) biedt subsidie, leningen en borgstellingen voor kleinschalige, innovatieve woonprojecten voor 55+ers.

Tot medio 2023 was er een Stimuleringsregeling Ontmoetingsruimten in Ouderenhuisvesting (SOO), waaruit subsidie werd verstrekt voor de realisatie van ontmoetingsruimten in ouderenhuisvesting zoals verzorgingshuizen en geclusterde woonvormen.

Naar verwachting komt er in 2024 een subsidieregeling voor zorgaanbieders die jongeren van 18 t/m 30 jaar betaalbaar laten samenleven met ouderen (tegemoetkoming in de woonkosten en inzet van een begeleider).

Subdoel 2: Informeren ouderen
Er wordt gewerkt aan onder andere een publiekscampagne, informatieverstrekking aan gemeenten en woningbouwcorporaties en onderzoek naar de woonwensen en beweegredenen van ouderen om te verhuizen.
Er wordt onderzocht hoe ouderen zoveel mogelijk kunnen worden ontzorgd bij het vinden van een geschikte woning in de regio (bijvoorbeeld door ondersteuning van een gemeenteconsulent).

Subdoel 3: Leefomgeving
Naast een toekomstbestendige woning moet ook de leefomgeving van een oudere zo worden ingericht dat zelfstandig wonen langdurig mogelijk is. In het programma staat v.w.b. de leefomgeving de volgende aanpak centraal:

• versterking van de infrastructuur van de wijk (bereikbaarheid, winkelaanbod, OV);
• snelle en laagdrempelige toegang tot (intensieve) verpleegzorg en andere zorg en ondersteuning;
• versterking van de sociale cohesie;
• stimuleren van beweging (o.a. via het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA));
• een duidelijk en stabiel financieringsbeleid.

Met de VNG wordt onderzocht wat de gevolgen van scheiden van wonen en zorg zijn voor het gebruik van Wmo-voorzieningen.

Meer lezen

• Het Programma Wonen en Zorg voor Ouderen (Ministerie BZK)
• Visualisatie en tijdlijn en Programma Wonen en zorg voor ouderen

Planning tot 2024